نشست مسیر دولت چهاردهم، ماه عسل نفت به اتمام رسید، چه کنیم؟! زمین دار شو: حالا در ماه عسل صادرات نفت قرار داریم اما این وضعیت نمی تواند ساختاری پایدار و رو به پیشرفت برای اقتصاد ایران رقم بزند. بگفته کارشناسان در دولت های گذشته با وجود تحریم ها و البته فرصت ها ایده ای برای بزرگ کردن کیک اقتصاد وجود نداشته؛ مگر آن که سعی شده با مذاکره مقداری نفت بیشتری بفروشیم. خوشبختانه فرصت بزرگ تغییر نظم جهانی را در پیش داریم که باید از آن بهره ببریم. بی اثر کردن تحریم ها بجای دور زدن آنها، رشد تولید، کنترل تورم، افزایش اشتغال و حفظ منافع ملی در مواجهات بین المللی در جهان امروز برای ما مهم است. به گزارش زمین دار شو به نقل از ایسنا، دولت چهاردهم ایران در جهان ۲۰۲۴ چه برنامه ای را باید پیاده کند تا از گزند تحریم ها مصون بماند، صادرات را افزایش دهد، به رشد اقتصادی برسد، تورم را مهار کند و سطح رفاه عمومی را بالا ببرد؟ خوشبختانه یا متاسفانه اقتصاد ایران هسته تورم ۲۰ درصد را پذیرفته و کارشناسان معتقدند این میزان تورم نمی تواند خطری برای اقتصاد کشور باشد. کاری که باید دولت ها انجام دهند این است که از جهش تورمی جلوگیری نمایند. بی اثر کردن تحریم ها بجای دور زدن آنها، تمرکز همزمان بر ساماندهی موضوعات قابل لمس برای مردم مثل کنترل نرخها و اشتغال، اولویت بندی چالش های کشور، پرهیز از دید کوتاه مدت به معضلات ریشه ای اقتصاد و همپوشانی و مدنظر قرار دادن منافع ایران با دیگر کشورها در مناسبات بین المللی همچون مطالبی است که اقتصاددانان در نشستی با عنوان «مسیر دولت چهاردهم» به بهانه ارائه بسته پیشنهادی اندیشکده اقتصاد مقاومتی به شش داوطلب ریاست جمهوری مورد بحث و بررسی قرار دادند. در این گزارش با دیدگاه های محمد امینی رعیا ـ مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی، حسین درودیان ـ اقتصاددان، موسی شهبازی ـ دبیر کمیسیون اقتصادی دولت و مهدی رزم آهنگ ـ کارشناس مرکز پژهش های مجلس آشنا می شویم. می توان به برداشتن تحریم ها امیدوار بود؟ محمد امینی رعیا ـ مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی ـ در این جلسه بیان کرد: در اندیشکده اقتصاد مقاومتی گروه های مختلفی به موضوعات مختلف با رویکرد تصمیم سازی می پردازند. در دولت شهید رییسی هم در دل میدان بودیم و مطالبی را دنبال می کردیم. از این جهت کارهایی که پیگیری می نماییم با فضای واقعی در هم تنیده است و نسخه هایی هم که ارائه می دهیم اهتمام می نماییم حل مساله در آن اتفاق بیفتد. مشکل این است که اولا تحریم به یک دلیلی وضع شده و اثرگذار هم بوده است. در عین حال جمهوری اسلامی همان گفتمان اصلی را پیگیری می کند. در منطقه قدرت دارد، به چین و روسیه نزدیک شده و تحریم هم اثرگذار بوده است. پس اگر خودرا جای کسی که تحریم کرده بگذاریم طبیعتا دلیلی ندارد تحریم را بردارد. وی ادامه داد: پس از واقعه تلخ سقوط بالگرد رئیس جمهور و آمادگی کشور برای تشکیل دولت چهاردهم سعی کردیم بتوانیم کلان ایده حکمرانی و موضوعات اولویت دار را شکل دهیم تا به بهبود وضعیت تصمیم گیری در کشور منتهی شود. نفوذ بین المللی ایران، خطری برای قدرت های بزرگ امینی اشاره کرد: پس از انقلاب، جمهوری اسلامی توسعه و نفوذ بین المللی را در دنیا رقم زد. بدین سبب آمریکا و هم پیمانانش به این نتیجه رسیدند که باید ایران را متوقف کنند. ما در نقطه ای واقع شده ایم که می توانستیم برای قطب های بزرگ قدرت خطر ایجاد نماییم. بر این اساس تصمیم گرفتند ایران را محدود کنند. از نظر نظامی نمی توانستند ما را تحت فشار قرار دهند. از نظر فرهنگی کارهایی انجام دادند ولی موضوعات فرهنگی در بلندمدت جواب می دهد. به این نتیجه رسیدند که کشور را از نظر اقتصادی ضعیف کنند. بدین سبب مسیر تحریم را در پیش گرفتند. مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی اظهار داشت: به علت ناکارآمدی ما در حکمرانی اقتصادی، این تحریمها موثر واقع شد و آمریکا به نتیجه دلخواهش در تضعیف ایران رسید. اما اختلاف نظر از اینجا پیش می آید که تحلیل ما از این روایت چیست. تحلیل اول این است که تحریم بزرگترین مشکل ما است. پس باید به عنوان اولویت اول، تحریم را برداریم. در عین حال ناترازی های اقتصاد را برطرف نماییم. به گفته ی ایشان، مشکل این است که اولا تحریم به یک دلیلی وضع شده و اثرگذار هم بوده است. در عین حال جمهوری اسلامی همان گفتمان اصلی را پیگیری می کند. در منطقه قدرت دارد، به چین و روسیه نزدیک شده و تحریم هم اثرگذار بوده است. پس اگر خودرا جای کسی که تحریم کرده بگذاریم طبیعتا دلیلی ندارد تحریم را بردارد. مسائلی مثل بی ثباتی اقتصادی اولا مساله درجه یک ما نیست و ثانیا بی ارتباط به مسائل بین المللی ما نیست. امینی بیان کرد: ایده دیگری که وجود دارد این است که ما یک سری مسائل داخلی داریم که اصلا به خارج ربطی ندارد. اصلاح نظام بانکی، اصلاح نظام مالیاتی و خودکفایی ربطی به تحریم ندارد. اینها برای ما درآمد و قدرت بوجود آورد. از آن طرف تحریم را دور بزنیم. نقدی که به این دیدگاه وارد است این که حاکمیت باید اقتدار داشته باشد و کار خودرا رسمی پیش ببرد. در غیر این صورت حاکمیت معنا ندارد. تفکیک قائل شدن به مساله داخلی و خارجی نمی تواند مساله را حل کند. مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی، دیدگاه سوم را کوشش برای بزرگ شدن اقتصاد دانست و اظهار داشت: نگاه سوم این است که کیک اقتصاد بزرگ شود و ما قدرتمند شویم. قدرت ما به روز شود و نقش ایفا نماییم. به علت درهم تنیدگی سیاستهای داخلی و خارجی نمی توان مجزا آنها را حل کرد. این همان کلان ایده ای است که در این بسته تدوین شده است. این ایده سه چهار مولفه دارد. یکی این که بزرگترین تهدید اقتصاد ما بحث تحریم است. نقطه قوت ما منابع، صنایع و جغرافیای ما است. بزرگترین نقطه ضعف ما نیز در تمام دولت ها به بحث تورم و معیشت برمی گردد. الان در ماه عسل فروش نفت هستیم وی اشاره کرد: در همه دولت ها ایده ای برای بزرگ کردن اقتصاد وجود نداشت. فرصت بزرگی هم اقتصاد ما دارد که همان تغییر نظم جهانی است و باید از آن استفاده نمائیم. باید تحریم را از نقاط غیرمقاوم اقتصاد، بی اثر نماییم. شاید الان در ماه عسل فروش نفت هستیم ولی شیوه فروش نفت همان روشی است که ما پیش از تحریم داشتیم. نظام پرداخت غیررسمی و ناکارآمدی حکمرانی اقتصادی ما سبب شده تحریم اثرگذار باشد. برداشتن تحریم فقط و فقط بوسیله بی اثر کردن تحریم ممکنست. امینی با طرح این سوال که چگونه قدرت ایجاد نماییم اضافه کرد: جواب توسعه صنعتی با محوریت نظم جدید جهانی است. سیاست ها باید داخلی و خارجی باشد. صنایعی که کارخانه ای است از این منظر که می تواند اشتغال آفرین، ارزآور و صادراتی باشد باید تقویت شود و مبتنی بر آن زنجیره های ارزش منطقه ای ایجاد نماییم تا قطب های جدید قدرت مبتنی بر صنایع پیشران شکل بگیرد. در حمایت های معیشتی همیشه در این سال ها مسیرهای مختلفی را امتحان کردیم و عمدتاً سیاست های حمایتی را با سیاست های ارزی گره زدیم. این مدل سیاستگذاری سه مشکل دارد؛ اولا از راندمان پایینی برخوردار است، ثانیا موجب ایجاد اختلال بین سیاستگذاری معیشتی با سیاستهای بخشی می شود، سوماً این مدل سبب شده دهکهای هدف مورد حمایت قرار نگیرند و در مواردی برعکس شود و دهکهای ثروتمند از این سیاست بهره مند شوند. فقط در یک فقره ۱۵ میلیون تن ظرفیت خالی کارخانه آرد داریم وی با ذکر نمونه هایی برای تقویت بنیان های اقتصاد اظهار داشت: فقط در یک فقره ۱۵ میلیون تن ظرفیت خالی کارخانه آرد داریم که می توانیم گندم آسیای میانه را بگیریم و فرآوری نماییم و ارزآوری داشته باشیم. الان در زنجیره روغن از دانه سویا تا کنجاله تا خود روغن ۴.۵ میلیارد دلار ارز ترجیحی می دهیم که می توان با رویکرد توسعه صنعتی این رقم را به ۱.۵ میلیارد دلار کاهش دهیم. مدیر اندیشکده اقتصاد مقاومتی اشاره کرد: تورم ما دارای یک هسته ۱۵ تا ۲۰ درصدی است که همیشه داشتیم. در مواقعی جهش داشته و تا ۵۰ درصد رسیده است. جهش تورمی عمدتاً ناشی از سمت عرضه اقتصاد است. هسته تورم ناشی از نقدینگی و سمت تقاضای عمده است. مبتنی بر این کلان دیده گفتیم که مساله ما در تورم مساله جهش تورم است. تورم ۱۵ تا ۲۰ درصد بحران ایجاد نکرده و مشکل جهش تورمی است. پس باید یک حد بهینه برای تورم مبتنی بر توسعه صنعتی ایجاد نماییم. نمی توان تورم را به ۵ درصد رساند و اقتصاد را ۱۵ درصد رشد داد. بگفته امینی، در حمایت های معیشتی همیشه در این سال ها مسیرهای مختلفی را امتحان کردیم و عمدتاً سیاست های حمایتی را با سیاست های ارزی گره زدیم. این مدل سیاستگذاری سه مشکل دارد؛ اولا از راندمان پایینی برخوردار است، ثانیا موجب ایجاد اختلال بین سیاستگذاری معیشتی با سیاستهای بخشی می شود، سوماً این مدل سبب شده دهکهای هدف مورد حمایت قرار نگیرند و در مواردی برعکس شود و دهکهای ثروتمند از این سیاست بهره مند شوند. دولت ها کلان ایده داشته باشند و جنبه گفتاری را تقویت کنند در ادامه این جلسه، حسین درودیان ـ اقتصاددان اظهار داشت: ضرورت کلان ایده داشتن این است شخصی که می خواهد کشور را در دست بگیرد جنبه گفتاری را تقویت و مردمی را که به این ایده اعتقاد دارند بسیج کند. بطورمثال کلان ایده دولت اصلاحات یا احمدی نژاد معلوم بود، پس یک عده با آن همراهی کردند. این به شما اجازه می دهد در کنش های دولت هارمونی و همراستایی ایجاد کنید. اگر کلان ایده نباشد شما برای این مساله که این ایده درست است یا نادرست، ملاکی ندارید. با ابزارهای متعارف، تغییر خیلی دور است. بدین سبب باید کارهای رو به بهبود را اصلاح نماییم. مردمی که از وضع اقتصاد ناراحتند به تورم، افزایش قیمت ها، خودرو، مسکن، شغل، آب و برق فکر می کنند و اگر بجای فاکتورهای کلان، تمرکزمان را روی این دست موضوعات بگذاریم مردم آسان تر با ما ارتباط می گیرند. وی بیان کرد: باید امیدوار باشیم در این انتخابات شخصی برگزیده شود که از کلان ایده اقتصاد مقاومتی برداشت صحیحی داشته باشد. متن اقتصاد مقاومتی با وجود آنکه توسط جوانان به وجود آمده دارای پختگی است و عالمانه بودن در آن دیده می شود. در عین حال باید یک اولویت بندی در مسائل گلوگاهی داشته باشد. پس می بینیم که نویسندگان اقتصاد مقاومتی مسائل اقتصاد ایران را گزینش کرده اند. متن خیلی واقع گرا نوشته شده و چیزهای شعاری در آن نمی بینیم. وجه میدانی آن نیز قوی است. درودیان اظهار داشت: مشکل بسیاری از اقتصاددانان این است که با واقعیت روی زمین ربط و پیوند ندارند. زیاد حرف زدن روی متغیرهای کلان دور از دسترس مثل شعار تورم تک رقمی با واقعیت میدانی خیلی فاصله دارد. حتی رشد ۸ درصد نیز چندان واقع بینانه نیست. با ابزارهای متعارف، تغییر خیلی دور است. بدین سبب باید کارهای رو به بهبود را اصلاح نماییم. مردمی که از وضع اقتصاد ناراحتند به تورم، افزایش قیمت ها، خودرو، مسکن، شغل، آب و برق فکر می کنند و اگر بجای فاکتورهای کلان، تمرکزمان را روی این دست موضوعات بگذاریم مردم آسان تر با ما ارتباط می گیرند. این کارشناس اقتصادی با اشاره به اینکه در دو سه سال اخیر بیش از اندازه به ابزارهای اقتصاد کلان بها دادیم اشاره کرد: در دولت روحانی نیز همین طور بود. برعکس در دولت احمدی نژاد اصلا به این موضوعات توجه نداشتیم و من باتوجه به شرایط فعلی، آنرا بهتر می پسندم. متاسفانه برداشت عمومی این است که می توان با مذاکره تحریم را برداشت موسی شهبازی ـ دبیر کمیسیون اقتصادی دولت نیز با اشاره به بسته سیاستی «مسیر دولت چهاردهم» که توسط اندیشکده اقتصاد مقاومتی تدوین شده است اظهار داشت: این بسته جامع است و هم روایت و قرائت خوبی از مساله تحریم و مواجهه ما با آن دارد. اما متاسفانه برداشتی که جامعه کارشناسی دارد در فضای عمومی دیده نمی گردد. در مساله انتخابات می بینیم که گفته می شود شاید آن موقع نمی شد تحریم را برداریم ولی الان با یک مذاکره می توان تحریم را برداشت. وی ادامه داد: دولتها همیشه تلاششان این بوده که تحول ایجاد کنند. اما چرا مسائل به ثمر نمی رسد؟ آیا در دولت های قبلی اساسا اولویت بندی نداشتیم که مسائل اقتصادی مان حل نشده یا موضوع ریشه ای تر و ساختاری تر است؟ در آخر سند به این مساله که چرا مسائل به ثمر نمی رسد اشاره شده است. شهبازی اشاره کرد: دولت رییسی از نظر پشتکار و تلاش (با گذشته) قابل مقایسه نبود. وزرا هم انسان های پیگیر و دغدغه مندی بودند و عموم بدنه دولت با مسائل آشنایی داشتند. ولی من با لطمه شناسی به این نتیجه رسیدم که لکوموتیوی که باید پیش برنده اولویت ها باشد ضعف دارد. وی اشاره کرد: از شروع دولت سیزدهم مساله انرژی جزو مسائل اصلی بود. در شورای عالی انرژی و ستاد اقتصادی دولت حل شد ولی به نتیجه نرسید. یا سند تحول دولت مردمی در مقام محتوایی کار نسبتا خوبی بود ولی اگر مقرر است این سند موفقیتی برایش حاصل شود و سرخوردگی نداشته باشد باید نظام تصمیم گیری و فرآیندهای پیش برنده اولویت بندی شود. دبیر کمیسیون اقتصادی دولت اشاره کرد: به فکر این نباشیم که یک برنامه ۱۰۰ روزه بدهیم و گرفتار اسناد شویم. بحث برنامه هفتم هنوز ابلاغ نشده ولی خودش کلی حکم و مساله دارد. صفر تا صد همه آن مسائل با یک پروسه قابل اندازه گیری نیست. ما همچنان گرفتار یک نظام بروکراسی تصمیم گیری پیچیده هستیم. دستگاهها و وزارتخانه های گوناگون داریم که در کنار مراجع تصمیم گیری فرادولت قرار می گیرند. نظام تصمیم گیری اینطور شده که گاهی از نو همه چیز را می سازد و با دعوت از ههمه دستگاهها گرفتار نوعی پخش شدگی می شود. معتقدم تزاحم بین ملاحظات سیاسی کوتاه مدت با بلندمدت باید از بین برود. شهبازی با طرح این سوال که آیا همه تحریم ها را در کوتاه مدت می توانیم بی اثر نماییم، اظهار داشت: باید نحوه ترجیح مسائل کوتاه مدت و میان مدت را مورد بررسی قرار دهیم. درست است که ما باید به صنایع اولویت دار بپردازیم اما سوال این است که آیا درب کارخانه های موجود را باید تخته نماییم یا بگوییم اینها سر جایش باشد و از این به بعد دیگر نمی خواهیم. این معذورات کوتاه مدت دست دولت را می بندد. دور زدن تحریم نمی تواند پاسخ دقیقی به تحریم باشد؛ برای اینکه دور زدن تحریم معماری جدیدی در مناسبات بین المللی ایجاد نمی کند بلکه به بازتولید موضوعات قبلی می انجامد. در این صورت حاکمیت پذیرفته که یک اقتصاد سیاسی دیگری، نمایندگی اش را انجام دهد. نمایندگی با اهمیت ترین کنش ها و ابزارهای اقتصادی ما با تراستی ها است. اصلی ترین کالای خرید ما می تواند پله ای برای تعاملات راهبردی ما باشد. دور زدن تحریم، پاسخ دقیقی به تحریم نیست همین طور مهدی رزم آهنگ ـ کارشناس مرکز پژوهش های مجلس در این جلسه اظهار داشت: به زعم من کلان ایده می تواند وجه مشخصه یک دولت باشد و تا آن زمان که نباشد همه مسیرها و ایده ها غیرواگرا می شوند. اگر آن کلان ایده باشد همه نیروها برای رسیدن به آن هماهنگ می شود. بطورمثال در دولت روحانی بحث نرمال سازی روابط مسئولیت اصلی دولت بود. این کلان ایده به آنها خط می داد. پس فکر می کنم کلان ایده مهمست اما این که زیاد روی داده های فاکتورهای کلان می ایستیم خودش رهزن است. وی اشاره کرد: دور زدن تحریم نمی تواند پاسخ دقیقی به تحریم باشد؛ برای اینکه دور زدن تحریم معماری جدیدی در مناسبات بین المللی ایجاد نمی کند بلکه به بازتولید موضوعات قبلی می انجامد. در این صورت حاکمیت پذیرفته که یک اقتصاد سیاسی دیگری، نمایندگی اش را انجام دهد. نمایندگی با اهمیت ترین کنش ها و ابزارهای اقتصادی ما با تراستی ها است. اصلی ترین کالای خرید ما می تواند پله ای برای تعاملات راهبردی ما باشد. رزم آهنگ با اشاره به اینکه جهان ۲۰۲۴ با جهان ۲۰۱۴ کاملا متفاوت می باشد اضافه کرد: هم اکنون یک دفعه خروج از برجام تجربه شده است. اروپا وغرب سیاست چندپارگی را در پیش گرفته اند و تجارت به ابزاری برای جنگ تبدیل می شود. بطور مثال اروپا زنجیره های ارزش را از روسیه جدا کرده و تصمیم گرفته از روسیه گاز وارد نکند. در بحث برجام نیز آن طرف میز کسی که با موضوع برجام با ما گفت و گو کرد دیگر ننشسته است. امروز اگر به طرف اروپایی بگوییم بیا با برای گفت و گو پشت میز بنشین مساله غزه برایش پررنگ تر از مساله هسته ای است. بدین سبب مساله ما باید خنثی سازی تحریم باشد. در مناسبات تجاری به هم پوشانی منافع توجه کنیم کارشناس مرکز پژوهش های مجلس اظهار داشت: ایمن سازی زنجیره های تامین کشور به عنوان پاسخگویی به بقا با قدرت ایران بوسیله کمپین های اقتصادی به عنوان مساله توسعه تلفیق شده است. بطورمثال یکی از چالش های جدی صادرات نفت ما این است که در دریا به انجام می رسد. ما و چین با تنگه مالاکا چالش داریم. برای چین ایمن شدن بلوچستان و پاکستان مساله مهم است. برای ما مکران از جهت توسعه و بارگذاری جمعیت، یک ایده توسعه ای شمرده می شود. اینجا به یک همپوشانی منافع با چین می رسیم که نفت خودرا در یک افق بلندمدت و میان مدت بوسیله زمین صادر نماییم. بگفته رزم آهنگ، تصمیمات ما در پروسه اجرا در وضعیت عادی از جنس منطق سود و زیان است، پس کار را به یک سری وزارتخانه می سپاریم. اما در شرایطی که تقابل ها جدی و شکافها تعمیق می شود نیاز به یک ساختار امنیتی ـ اقتصادی داریم. بطورمثال اگر مقرر است کریدور اقتصادی با روسیه ایجاد نماییم باید به تراز تجاری با این کشور توجه داشته باشیم. پس باید بازتعریفی در شورای عالی امنیت ملی اتفاق بیفتد. منبع: zamindarsho.ir 1403/04/03 11:33:20 0.0 / 5 241 تگهای خبر: اشتغال , بانك , تولید , دستگاه این پست زمین دار شو را می پسندید؟ (0) (0) X تازه ترین مطالب مرتبط کشت دانه های روغنی برای دستیابی به خودکفایی ملی و کاهش ارزبری ضروری است سامانه محاسبه مالیات سهام متوفیان تا پایان سال جاری سامانه خودنویس پایان تقلب در معاملات ملکی نحوه اشتراک گذاری فایل ها در فضاهای ذخیره سازی ابری نظرات بینندگان در مورد این مطلب نظر شما در مورد این مطلب نام: ایمیل: نظر: سوال: = ۹ بعلاوه ۱